Konuşma Sesi Bozuklukları

Konuşma sesi ifadesi çok kullanılan bir kavram olmadığı için konuşma sesi bozuklukları da ne diyebilirsiniz. Genelde konuşma sesi bozukluğu olan danışanlarımdan ve yakınlarımdan şu ifadeleri duyuyorum; “Çocuğum harfleri değiştiriyor”, “Çocuğum re harfini söyleyemiyor”, “Çocuğumun söylediği kelimeler anlaşılmıyor." Karşılaştığım en sık kullanım “harf” kelimesi. Ancak konuşma sesi ve harf farklı kavramlar. Konuşurken kullandığımız seslerin yazılı dildeki haline harf diyoruz aslında.
Bu açıklamadan sonra konuşma sesi bozukluğunu açıklayacak olursak konuşmada kullandığımız seslerin üretiminde ya da doğru yerde kullanımında yaşanılan sorunun çocuğun yaşına uygun olmaması durumu olduğunu söyleyebiliriz.

Artikülasyon Bozuklukları

Konuşma sesi ifadesi çok kullanılan bir kavram olmadığı için konuşma sesi bozuklukları da ne diyebilirsiniz. Genelde konuşma sesi bozukluğu olan danışanlarımdan ve yakınlarımdan şu ifadeleri duyuyorum; “Çocuğum harfleri değiştiriyor”, “Çocuğum re harfini söyleyemiyor”, “Çocuğumun söylediği kelimeler anlaşılmıyor." Karşılaştığım en sık kullanım “harf” kelimesi. Ancak konuşma sesi ve harf farklı kavramlar. Konuşurken kullandığımız seslerin yazılı dildeki haline harf diyoruz aslında.
Bu açıklamadan sonra konuşma sesi bozukluğunu açıklayacak olursak konuşmada kullandığımız seslerin üretiminde ya da doğru yerde kullanımında yaşanılan sorunun çocuğun yaşına uygun olmaması durumu olduğunu söyleyebiliriz.

Fonolojik Bozukluk

Fonolojik bozukluk seslerin bir araya getirilmesiyle kişinin normalde üretebildiği sesleri kelimede bulunması gereken pozisyonda kullanmaması (ör: “portakal” yerine “porkatal” kullanımı ) ya da yerine başka sesler kullanması durumudur (Ör: ‘g’ sesini üretebilen bir çocuğun “gel” yerine “del” demesi).

Çocukluk Çağı Konuşma Apraksisi

Praksis kelimesi planlama anlamına gelirken –a ön ekini aldığında anlam planlayamama olarak değişmektedir. Konuşma apraksisi bu durumda konuşmanın planlanamamasını ifade etmektedir. Çocukluk çağında ortaya çıkan bu sorunda çocuk söyleyeceği kelimedeki seslerin üretimini sıralı ve doğru bir şekilde planlamakta zorlanmakta ve bu durum kendini uzayan ifadelerde üretimin bozulması ya da tam yapılamaması ile daha net göstermektedir. Konuşma sesi bozuklukları kişinin konuşma anlaşılırlığını etkilediği için konuşma sesi bozukluğuna sahip kişiler küçük yaşlardan itibaren sosyal iletişimde ve ilerleyen dönemlerde akademik hayatta zorlanabilmektedir. Bu durumun etkilerinin üstesinden gelmede erken teşhis ve doğru müdahale çok önemli olup çok gecikmeden mutlaka bir dil ve konuşma terapistinden yardım alınmalıdır.

Kekemelik

Günlük hayatta bizlerin de ara ara konuşurken ııı ladığı ya da bir kelimeyi söylemekte zorlandığı zamanlar olmakta bu durum akıcısızlık olarak adlandırılmaktadır. Kekemelikte ise akıcısızlık durumu daha yoğun bir şekilde farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Kekemeliği olan kişi ka-ka-karınca şeklinde tekrarlamalar, sssssinek şeklinde uzatmalar ve kelime başlamadan sessiz bir gerilim ile ya da a__ raba şeklinde kelimenin ilk sesinde yapılan bir gerilimle bloklar yapabilir. Kekemelik zaman zaman artıp zaman zaman azalabilen bir durumdur. Bu durum stres ve heyecana bağlı olarak da artabilmektedir ancak bu faktörler kekemeliğe neden olmaz. Kekemelik sadece konuşmayı değil kişinin bu durumdan rahatsızlık duyması ile olumsuz duygular geliştirmesine neden olarak ruh halini ve sosyal yaşantısını da etkilemektedir. Kekemeliğin yaşantı üzerine olumsuz etkilerini minimum düzeye indirerek kekemeliği olan bireyin hayata katılımını arttırmak için kısa süreli ve alanında uzman olmayan kişilerce yapılan yanlış tedavilerle ile vakit kaybetmeden alanında uzman bir dil ve konuşma terapistinden kekemeliğin kontrol altına alınması konusunda yardım alabilirsiniz.

İkincil Dil Bozuklukları

İkincil dil bozuklukları altta yatan bir neden ve tanıya bağlı ikincil olarak ortaya çıkan dil bozukluklarını kapsamaktadır. Bu tanılar çok geniş kapsamlı olup dil bozukluğunun eşlik ettiğini sıklıkla gördüğümüz tanılar down sendromu, otizm spektrum bozukluğu ve serebral palsidir. Bu tanılara dil bozukluğunun eşlik ettiği birçok tanı daha ekleyebiliriz.

Ses Bozuklukları

Ses bozukluklarını kişinin yaşına, cinsiyetine, kültürel geçmişine ve coğrafi konumuna göre sesinin kalitesinin, perdesinin ya da yüksekliğinin uygun olmaması durumu olarak tanımlayabiliriz. Ses bozuklukları ses tellerinde çıkan nodül ve polip vb. patolojilere, kişinin sesini aşırı ve yanlış kullanmasına ve psikojenik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bir dil ve konuşma terapisti ses bozukluklarının tedavisinde soruna bağlı olarak cerrahi olmadan ya da cerrahiye ek ses terapisi ile destek sağlamaktadır.

Edinilmiş Dil Bozuklukları - Afazi

Afazi beynin hasara uğraması sonucu oluşan bir durum olup daha çok beynin dil ile ilgili olan sol lobunun etkilenmesi ile kişinin konuşmasında, anlamasında, okumasında ve yazmasında ortaya çıkan problemlere neden olabilmektedir. Afazili bireylerde bahsedilen problemlerin ortaya çıkması sonucu iletişim ve akabinde günlük hayata katılım büyük ölçüde etkilenmektedir. Dil ve konuşma terapistleri bu noktada terapi desteğiyle bu bireylere yardımcı olarak hayat kalitesini arttırmayı amaçlamaktadır.

Motor Konuşma Bozuklukları

Konuşmanın yapılabilmesi için beyinden ağıza mesajlar gitmesi gerekir. Bu mesajlar ile söylenecek ifadedeki sesleri kasların nasıl ve ne zaman hareket ederek oluşturabileceği iletilir. Beyin hasarı sonucu kişi konuşmanın motor planlanmasını sağlayamamakta ve bu nedenle konuşma büyük ölçüde etkilenmektedir. * Afazi, apraksi ve dizartri kişide tek başına görülebileceği gibi çoğu kez farklı kombinasyonlarla birlikte de görülebilmektedir.

Dizarti

Dizartri beyin hasarı nedeniyle konuşma sırasında kullandığımız birçok kasın zayıflamasına bağlı ortaya çıkan bir motor konuşma bozukluğudur. Dizartrinin şiddetine göre kişinin konuşması belli ölçülerde etkilenmektedir.

Konuşma Apraksi

Konuşmanın yapılabilmesi için beyinden ağıza mesajlar gitmesi gerekir. Bu mesajlar ile söylenecek ifadedeki sesleri kasların nasıl ve ne zaman hareket ederek oluşturabileceği iletilir. Beyin hasarı sonucu kişi konuşmanın motor planlanmasını sağlayamamakta ve bu nedenle konuşma büyük ölçüde etkilenmektedir. * Afazi, apraksi ve dizartri kişide tek başına görülebileceği gibi çoğu kez farklı kombinasyonlarla birlikte de görülebilmektedir.

Bu bozukluklardan herhangi biri siz veya yakınınızda bulunuyor ve bilgi almak istiyorsanız bizlerle iletişime geçebilirsiniz.

İletişime Geç